Sostense que a vida é prestada e o recibo págao a morte. Aquí, no territorio galego, sábese que, ao final todo mundo vai dar ao mesmo barrio: ao da eternidade, á parroquia dos mortos, á casa  grande de todos. É dicir, vai durmir fóra da súa casa. Mais non deixa de ser curioso como, mentres  se poñen nomes agarimosos aos cemiterios —xardín do silencio, campo santo, lugar onde todos  cabemos—, noutros lugares á matanza criminal non se nomea así, senón que se emite en directo.

É o que acontece hoxe en Gaza, onde a parroquia dos mortos medra a un ritmo que xa non é de  veciñanza, senón de exterminio. Chamarlle xenocidio non é esaxerar: é poñerlle nome ao feito de  que cada día, coma quen cambia de canle, as nosas pantallas ensinan nenos que xa fixeron a viaxe  grande, nais que entregaron a alma e pais que pasaron á outra beira baixo unha nube de po e ferro. 

Mágoa é que a xente común, a cidadanía, desde o sofá, asiste a ese “programa de realidade” como  ver unha serie que xa leva demasiadas tempadas: laméntase, coméntase algo, e sen máis, a cear. Asúmese, como sociedade, que o horror é inevitable, coma se fose lei natural, coma se “o cemiterio  está cheo de imprescindibles” e fose normal ir falando cos devanceiros a ritmo de bombardeo. Pero  non: non é normal. É o mesmo mecanismo da desmemoria que en Galiza deixou que o franquismo  matase, reprimise brutalmente e afogase á xente, para logo blindar a súa impunidade na Transición.

O 17 de agosto, Día da Galiza Mártir, lembramos a Alexandre Bóveda e a tantas vítimas galegas  que “dormen fóra” das contas oficiais da historia, soterradas non só baixo terra, senón baixo capas  e capas de silencio. Ese silencio é irmán do que agora arrola a conciencia europea, incapaz de  parar o que está a acontecer en Palestina. E así, igual que se fixo coas cunetas da guerra civil, xogamos a esquecer, a mirar para outro lado, a falar de calquera cousa menos do tema incómodo.

A morte, aquí, sábese inevitable e, por iso, adornase con ditos: “Pasar ao outro barrio”, “ir chamar ao barqueiro”, “botarse ao derradeiro sono”. Mais cando a morte é planificada, fabricada e xustificada, cando se administra coma un produto con data de caducidade para pobos enteiros, o humor acedo non é de recibo. Porque ese “barco” cara á outra beira esta patroneado por gobernos, exércitos e industria militar que saben perfectamente quen sobe a bordo e quen non volverá á casa.

Quizais non haxa monumento simbólico, nin pedra que conte o que se cala. Mais un día, cando o mundo escoite o rumor persistente das ausencias inocentes, entenderase que cada corpo sen casa, cada familia sen mesa posta, é outra chave esquecida que non abre ningunha porta. E haberá quen esperte tarde, co ruído dos cascallos aínda nos dentes, para nomear con claridade o avasalamento de dominio territorial: Xenocidio devastador. E así, coa sombra perpetua da impunidade: durmir fóra.