Lito Garrido: “As discos móbiles son a nova competencia das orquestras”

Lito Garrido: “As discos móbiles son a nova competencia das orquestras”
Lito Garrido. Fotos: G. Salgado y M. Ferreirós

Lleva más de cuatro décadas subido a los escenarios (desde los 12 años), tres de ellas en la orquesta Panorama y las dos últimas, además de músico y vocalista, como director artístico. Lito Garrido (Sanxenxo, 1968) es la imagen de la verbena en Galicia, algo que le honra. Conocido por buena parte del público como el “calvo da Panorama”, este artista es, sin duda, un referente en la revitalización de las orquestas como espectáculo de masas en las fiestas populares.


Es consciente de que no tiene la mejor voz de quienes se suben a un escenario a cantar, pero lo suple a través de la comunicación con el público. Quién no ha levantado los brazos para moverlos a la orden de Lito en ese clásico de “esquerda, dereita, esquerda…” para acabar con el aliento futbolero de “Panorama oé”.


Metido de lleno en la gira de este año, que se prolongará hasta el 31 de octubre con unas 170 actuaciones, Lito Garrido subraya que el público “é cada ano máis esixente” y lo mide en sus actuaciones no solo en Galicia, sino en Madrid, Andalucía, Valencia o Tarragona, ciudades en las que no existe una tradición verbenera.


A lo largo de su trayectoria ha vivido momentos difíciles, como los de los años noventa a los dos mil, en los que se produjo “un cambio xeneracional” en el que la juventud dejó de formar parte de las comisiones de fiestas y les obligó a cambiar de estrategia para pervivir.

 

“Nas verbenas xa non baila ninguén agarrado”, por lo que ahora el éxito se mide “se os rapaces cantan coa orquestra”


“Cambiamos o repertorio innovando e apostando pola xuventude” y lo hicieron después de analizar al público de la zona de A Coruña. “A mocidade estaba nas comisións e cando acababa cos churrascos e pechaba a cantina quería divertirse e nós metíamos as cancións modernas”.


El éxito alcanzado les hizo ver que en Pontevedra tenían que hacer lo mismo. Admite que les costó al principio y que les acusaban de “facer ruído” en lugar de interpretar la música.


El covid lo frenó todo, pero cuando las mascarillas y las distancias de seguridad quedaron atrás, “a xente regresou con ganas de festa ao aire libre” y las orquestas como Panorama crecieron en popularidad y su contratación era sinónimo de éxito con la presencia de miles de personas.


Pero en el mundo del espectáculo la estabilidad brilla por su ausencia y en los últimos tiempos ha irrumpido con fuerza una competencia dura para las orquestas, las discotecas móviles. “A xuventude enténdeas como un lugar de encontro con música que lles gusta”, por lo que no les queda otra que “loitar contra iso, porque senón estas discos móbiles van a copalo todo e ocupar o noso lugar las orquestras”, reflexiona.


La receta es “darlle o que eles queren” y si hay que cantar reguetón, Lito no tiene problema. “Hai cancións cun ritmo parecido á cumbia e gustan”.


Tantos años de interacción con el público permiten que Lito Garrido sepa de antemano si la noche va a ser un éxito. “Antes medíase se a xente bailaba, pero agora xa non, nas verbenas non baila ninguén agarrado”, entonces la buena vibración aparece “se cantan coa orquestra. Se pasa iso sabes que a cousa vai ir ben”.


El nivel de las orquestas en Galicia es tan elevado que necesitan mover equipos de sonido de primer nivel porque “como non soes ben, non hai nada que facer”. Después de esto, para Lito lo más importante “son os artistas” y casi a la par “o repertorio, que ten que estar moi pensado e que non falten cancións de Bad Bunny “que é o que máis canta a xuventude”.


¿Y cómo hace Panorama para contar con los mejores artistas? “Pois non é fácil”, admite. Sobre los músicos dice que “é unha profesión máis e tratamos de cambialos o menos posible”, algo que no ocurre con el equipo de baile. Entre las orquestas se producen fichajes al término de cada temporada como si de equipos de fútbol se tratase. Panorama juega la Champions y por ello cuando necesita personal “imos a por el ou a por ela, non facemos castings”.


Recuerda que hace unos años recurrían a bailarines de fuera “porque aquí non había xente especializada en baile urbano, pero agora xa os temos”. De hecho, en Galicia “hai moita calidade artística”, pero faltan “bos comunicadores”.

 

Lito Garrido
Lito Garrido, de traje blanco, durante el espectáculo de la orquesta Panorama en Vilagarcía en la jornada inaugural de las fiestas de Santa Rita


En Panorama descansan más cuando actúan fuera de Galicia porque “cando acabamos imos ao hotel e listo e aquí as festas duran ata as catro, cinco ou seis da mañá”, por lo que el secreto para aguantar este ritmo frenético “é que te guste o que fas, estar ben fisicamente e coidarse”.


El alma máter de Panorama cuenta con orgullo como una actuación en Madrid o Cataluña une a los gallegos en torno al escenario, pero sobre todo en el País Vasco, donde les encanta tocar. “Alí van todos con bandeiras e parece un partido do Celta ou do Deportivo. É un orgullo”.


La competencia entre orquestas, hablando de cuestiones deportivas viguesas y coruñesas, también se da y en este caso la rivalidad se mide con París de Noia. “Sempre fomos os buques insignia e había competencia ata o punto de que había xente que non ía ás actuacións dunha ou da outra en función da que lle gustara”.


El denominado “calvo de Panorama” no se ofende por este apelativo. “Fáltame pelo desde os vinte anos, é o que hai. Eu teño Garrido de apelido, pero a xente chámame Lito Panorama. É así. Lévoo ben porque ao final axúdame a ser recoñecido”.


Ser director artístico de una orquesta como Panorama significa que cuando termina la temporada no te puedes ir de vacaciones porque “hai que pensar no novo espectáculo” y este es el momento “no que noto máis a presión”.


Cuando se apagan las luces y el público se va llega el momento de los otros integrantes de Panorama, los conductores y los operarios del montaje, “os traballadores máis difíciles de conseguir”, indica. La orquesta está conformada por 23 artistas y 18 trabajadores que suman “un total de 41 familias que viven disto” durante todo el año.


Lito Garrido ya hizo bailar a abuelos, hijos y nietos y continúa incombustible dirigiendo a la orquesta sobre el escenario, pese a que “non contaba con estar aquí despois de cumprir os cincuenta, pero grazas á xuventude que me sigue, continuarei, aínda que non creo que me quede moito”.


Lo que tiene claro es que en el mundillo de la orquesta pararse es morir, por lo que es preciso adaptarse a los nuevos gustos. “Antes había que botar a canción enteira e agora todo son mix e algún remember polo medio”. El ritmo es tan elevado que en un espectáculo como el suyo de unas tres horas de duración “chegamos a tocar 170 cancións diferentes” porque el secreto está en que “a xente non desconecte”.


Todo ello evidencia que detrás del “Panorama oé” y del “esquerda, dereita” y demás clichés hay un trabajo profesional, medido al detalle y que busca la calidad para que una orquesta como la que lidera Lito Garrido continúe en la vanguardia durante tanto tiempo. ¡Viva la verbena gallega! 

Lito Garrido: “As discos móbiles son a nova competencia das orquestras”

Te puede interesar