Con ocasión de me dar os parabéns polos meus días, telefonoume, antonte ou anteantonte, un bo e querido amigo de vello. Na conversa, entre outras cousas, comentoume que lle parecía que ultimamente lle dedicaba artigos de máis falando de cuestións políticas. Dicíame, que non se trataba de que non lle interesase o que escribía, nin o como o facía, xa que me lía habitualmente, senón de que gostaba máis das columnas nas que trataba esas pequenas historias que fun vivindo ó longo dunha vida xa non pequena. Como sempre valorei positivamente as opinións do meu amigo –discrepando no que hai que discrepar, faltaría máis–, voulle facer caso e vou procurar diversificar na medida do posible e das miñas posibilidades, mais aclarando, previamente, que para os que vivimos a política -que non da política (iso nunca)-, esta forma parte inseparable do noso quefacer cotián. É por tanto unha outra historia vivida. Mais, como no fundo non lle falta razón, vou contar unha pequena historia que ten que ver algo do que falaba o outro día. O domingo pasado, falando de Jean-Claude Charière e da súa relación con Luis Buñuel, daba conta de que co cineasta aragonés tivera relación hollywoodense o noso paisano José Rubia Barcia, a quen tivera o inmenso pracer de coñecer da man de seu sobriño Xoán. Casualidades da vida, este venres pasado, asistín á presentación do último libro de Siro, Castelao en el arte europeo, edición preparada para a ourensana Editorial Duen de Bux pola benquerida colega e amiga Mª Victoria Carballo-Calero Ramos. Presentou este acto literario do Club de Prensa na galería Sargadelos Xoán Rubia e no remate falamos do citado encontro con seu tío. El recordaba o feito, mais non o lugar nin as circunstancias do mesmo. Podo precisar o ano e o lugar, mais non o mes. Andaba eu nesa altura moi metido na preparación da oposición da cátedra da Universidade da Coruña que ía ter lugar nos primeiros días de xuño do ano 1993 e lera nos xornais que o gran pintor Eugenio F. Granell daba unha conferencia no Salón de Actos do céntrico Instituto Eusebio da Guarda da capital. Como había que despexar a mente, pensei que ese acto podía contribuír a facelo. Nunca tivera ocasión de escoitar a Granell e esa era unha oportunidade. E, malia o día horrendo de vento e auga, alá fun. Entrei no centro e alí, ó pé das escaleiras, batín con Xoán Rubia, que acompañaba ó artista conferenciante e a outro señor que resultou ser seu tío José. E aí mesmo fomos presentado: entrada principal do Instituto da Guarda (“o Femenino”, como en Ferrol o Sofía Casanova), na coruñesa Praza de Pontevedra, nun día deses de estar na casiña dos primeiros meses de 1993. Lembro a conferencia como excelente e divertida e, mellor aínda, que de alí saín cunha fermosa lámina dun cadro de Granell –creo que o titulou “Las señoritas del Orzán”- que explicou moi demoradamente na súa disertación. Tivo o xentileza de dedicarma, enmarqueina e contempleina diariamente durante anos pendurada nunha das paredes do meu despacho na Facultade de Filoloxía. Sabemos que Granell, exiliado cando a guerra, andou anos por diferentes países latinoamericanos ata que se instalou en Nova Iorque como catedrático de Literatura Española no Brooklyn College da City University of New York, institución na que fun docente, mais eu no Graduate Center, en Manhattan. Como Granell, ademais de excelso pintor, foi un moi singular poeta e narrador, non podo menos que recomendar a lectura da súa Novela del Indio Tupinamba, que, entre outras edicións, lle publicara o grande Isaac Díaz Pardo na súa colección de literatura do exilio. Gran novela surrealista, dicía sempre o benemérito cofundador do grupo Sargadelos. Todos na lembranza.