Como nacín no “muelle” -así diciamos tamén en galego-, que non vén sendo exactamente o mesmo que Ferrol Vello, os meus primeiros recordos son, obviamente, do barrio. Mais, hai poucos días veume á cabeza que a barbería onde me cortaban o pelo non era exactamente no porto senón nun baixo fronte o edificio da Capitanía Xeral. Era perto, mesmo para un cativiño. Só había que subir a rúa de Espartero e case xa estabamos na de Tolín e Castillo, que outro nome non lle recordo. Era meter maquinilla por traseira e laterais deixando algo de pelo na parte superior, principalmente na parte da fronte, para peinar con fixador, produto do que nunca gustei e que motivaba que sempre andase con “perrera” en vez do tupé ou, mellor aínda, proxecto de tupé. Que aínda non viñera Elvis. Iso din as fotos. Logo, cando nos mudamos para a rúa Magdalena (ou Canalejas, nome oficial), perto da Praza de España, lembro que alternaba perruquería, pois a avoa Fortuna adoitaba levarme a El Fénix, sita onde hoxe hai unha cafetería, fronte a súa ubicación actual nun entrechán. O establecemento tiña a súa prestancia e contaba, como non, con servizo de limpabotas. Alí traballaba un rapaz co que logo coincidiría facendo atletismo: Pose. Encargábase de asuntos variados, nomeadamente o do cepillado para eliminar os pelos do corte. Logo fun cliente asiduo da perruquería Olimpia, que aínda existe, no cruce da Estrada de Castela coa Rúa Nova. Ás veces aínda boto un parrafeo co máis vello dos irmáns, xa xubilado. E tamén, fun asiduo da perruquería de Pepe, na rúa do Hospital, xa preto de Canido, para que me fixesen un “corte de cabello esculpido a la navaja”, xeito de traballar que se facía saber no correspondente cartel do establecemento.
E todo isto a conto de que vén?, podería preguntarse calquera lector ou lectora destas liñas. Diréillelo. Lembreime do corte de cabelo esculpido á navalla a semana pasada en Amsterdam, mentres observaba obras de Van Gogh no museo do mesmo nome. Era tal a cantidade de xente que por alí circulaba que se facía difícil e cansativo poder ver nada cun mínimo de atención. Chegou un momento en que me preguntei se algunha persoa das presentes tería en mente que outras xentes, entre as que me incluía, estariamos no museo para facer un estudo dos modos empregados por perruqueiros e perruqueiras para esculpir os pelos das cabezas dos que se che poñían diante se cometías a torpeza de te afastar metro ou metro e medio dos cadros alí pendurados, para ser contemplados e non para comelos. Mais era un espectáculo, tan incrible como curioso, ver como había persoas que parecía que o que querían era sentar á mesa cos “Comedores de patacas”, cheirar as flores do “Xarrón con gladíolos e ásteres chineses”, dos “Lirios” ou “Os xirasoles”, tan afamados, meterse a camiñar polo “Bulevar de Clichy”, querer dar conta dos “Marmelos, limóns, peras e uvas”, botarlle un grolo no café Le Tambourin con Agostina Segatori, montarse a navigar nalgunha das “Barcas de pescadores na praia de Les Saintes-Maries-de-la-Mer”, axudar “O sementador” a botar o grao, apañar o trigo do “Trigal con corvos” ou, inclusive, poñerse a pacer a palla d’ “A sega”. Asombroso. E non podemos dicir que fose cousa de xente vella ou nova, alta ou baixa, loura ou morena, homes ou mulleres... Habíaa de todas as clases. E, por desgraza, moita. E falantes de neerlandés, portugués, catalán, italiano, alemán, francés, inglés, español, idiomas asiáticos e a saber que máis. É obvio, que algo disto xa teño observado ao longo dos anos en diferentes partes do mundo. O que me asombrou foi velo en tan alto grao. E, ai mi madriña, hai recortes en educación...
En calquera caso, agás malestares puntuais e aínda que xa alí estivera, despois de cinco horas cumpridas, saín encantado. Se teñen oportunidade non o perdan.