NÓS. RECORDANDO A ANDRÉS DOBARRO

Vida: Breve espacio de tempo
que sobe e baixa
coma foguete de festa

Queriamos comer o mundo. Non había treboada nin lóstrego que nos acougara por aqueles intransitábeis camiños brincando  pucharcas de croio en croio.
Calor de anoxo no inverno e frío de fame no verán. Lagoas sen monstro Nes, con milleiros de bechos raros. Portas que non franqueaban, durmir coa lúa no ribeiral e soñar imposíbeis. Tempos aqueles, di o meu amigo Mesindo.
Retrato de familia en carteira sen cartos, noites de bágoas, pan sen compango. Silencio dos vellos, “deso non se fala”, leitos baleiros, friaxe, medo, beixos ausentes e flores murchas no camposanto.
Mesmo alí mesmo, no universo da señardade nace o desexo e o dereito á liberdade, a imaxinar, a amar e a crer ou non o incríbel.
A arrolar na herba agosteira, a brincar e deixar atrás os balados do tempo.
Días esgotadores, noites sen descanso, café chirlo, queixumes, dor, bico fugaz, voces de rebeldía xogándose a pelexa. Campos xiados, tren obrero, xuntanzas clandestinas e reparto de panfletos, outra vez a loita… e o medo.
Queriamos ser nós, abrir cancelas, defendela nosa dignidade. Comer o mundo e o mundo intentou comernos, anque non nos deixamos; nin hoxe que pintan feas e tamén mandan feras.
Fermosa a vida tal fermosa dama cabalgando espida égua, tal adorada Venus sobre branca escuma marina, tal cristalina bruma da amañecida. Fráxil vaso de nácara, deusa de infinita maldade e bondade a un tempo. Sol e Lúa, sal e azucre. Un rir, un chorar, un preñar, un parir, un vai, un vén, un vaivén que non cesa ata que acaba.
A vida é, tantas veces vivir pendiente dun fío coa espada de Damocles riba da cabeza. Un tango do que debemos aprender todos os pasos, e a morte un pasodoble, que ben ou mal ninguén deixa de bailar.
É tamén, a vida, unha asignatura de amor que todos e todas debéramos pasar, cando menos con notable. É o agarimoso bico que quedou gravado en meixela amiga. Un incompleto e ás veces triste poema, o pasar dos anos e nós tras deles. Tamén o recordar por un exemplo, aquela delicada e fermosa voz da italiana Gigliola Cinquetti: Non ho l´etá e o Tren de Andrés Dobarro (noso querido Andrés) aquel valente mozo de voz suave e melancólica que se atreveu a cantar en galego cando case que estaba prohibido e era o falar dos humildes, dicían.
Sempre, a vida leva á morte, pero a ti Andrés Dobarro levoute moi novo. Ti que nos deches exemplo de amor pola terra, a fala e a amizade. O Tren, e aquela Andoriña leváronme a ti e no meu taller das palabras loce foto en metálica insignia impresa “Saudade de ti”, que de vez en cando, con orgullo, exhibo na lapela da chaqueta ou na peiteira da camisa.
Abofé, sentín non poder estar en Ferrol para ver o documental de “O tren que me leva”, sobre da vida musical do artista. Lembro nembargantes no patín verdescuro da súa casa paterna panelas de froita, de sentimentos, de bicos e de alegría.  E ao lonxe, por forte que o mar bata, escoito o lene piar dunha anduriña aniñante a ceo aberto punteando en tensas cordas de vella guitarra moza. Badaladas de amoríos disfrutados baixo agarimeiras paisaxes de San Martiño do Porto, e música e festa rachada cos amigos nos enfeitizados xardíns das mariñeiras e acolledoras vilas de Pontedeume e Cabanas cando Lourenzo ía durmir.
Lembro tamén, aquel nefasto día, maila ser véspera de Noiteboa, como acedas pingas caían a  cachón sen acougo dun tenebroso ceo riba do triste e enloitado cemiterio de La Almudena. Pingas que estouraban no chan esnaquizándose ao pé de ramalletes de flores, adeuses e bágoas de escuma salgada.
Unha gaita aloumiñante entoa náufragos sentimentos dun Pobo, onte e hoxe, condenado a padecer – inda hoxe ignoro cal foi o pecado –  namentres un  lóstrego de azul e branco semella recitar versos da Divina Rosalía, e bandadas de paxaros pregoan con piares  máxicos  presentidos adeuses.
Sen medo a forte choiva, dúcias de pombas da Fraga do Eume choran aflixidas a morte dun músico da Terra Nai, Andrés Dobarro e do tren que con el se foi, anque sabendo que con nós queda a inmorrente voz do inmorrente Cabaleiro.
A vida, tantas veces na ausencia. A morte tantas veces no recordo!! Andoriña, onde estás