Efeméride

Mañá é 23 de novembro, no calendario gregoriano, o tricentésimo vixésimoséptimo día do presente ano, polo que só restarán trinta e oito días para que este 2015 finalice. E confiemos en que sexa cun cambio de goberno que comece a poñer fin a catro anos de rebaixas salariais, de paro continuado, de soldos de fame, de contratos case que escravistas, de reformas lexislativas innecesarias e/ou inxustas, de perda de liberdades, de privatizacións encubertas, de engano como bandeira... Para que seguir.
Ó longo da historia en tal día como este tiveron lugar acontecementos de relevancia como a doazón que, en 1097, o rei Alfonso VI lle fixo a seu xenro Henrique de Borgoña do condado Portucalense, que sería o xermolo do reino de Portugal que proclamaría  seu fillo Afonso Henríquez ou como a conquista de Sevilla ós mouros en 1248.
E por que non citar tamén que nese día de 1889 se produciu un acontecemento musical relevante: os primeiros xiros dunha gramola nun establecemento público, o Palais Royale de San Francisco; ou que no de 1811, as Cortes de Cádiz aprobaron a posta en marcha da lotería polas Cortes de Cádiz;  ou que no de 1825 os mexicanos derrotaron definitivamente as tropas españolas; ou que no de 1920 o goberno español ilegalizou a CNT; ou que no de 1928 se acordou a celebración da liga de fútbol española. 
Ese é o día do ano en que, onte ou antonte, aquí ou acolá, naceron xentes como Alfonso X (1221), Manuel de Falla (1876), Harpo Marx (1888), Manuel Fraga Iribarne (1922) ou Carlos Semprún (1923). Quen non ten lido algunha que outra, ou un lote, das cantigas de Santa María escritas na “factoría” do rei chamado “O Sabio”. E, se cadra, algunha cantiga profana da súa autoria. Abofé que ten escarnios ben interesantes. E quen non alegrou os ouvidos escoitando pezas como El Amor Brujo ou El Sombrero de Tres Picos, da autoría de Falla, morto, como tantos intelectuais españois, no exilio. E quen non ten botado unha risadas co mudo dos irmáns Marx en calquera dos seus filmes. De Semprún, o intelectual, neto de Maura e loitador comunista, que sobreviviu no campo de concentración nazi de Buchenwald, quédanos o guión da película Z, de Costa Gavras, ou a novela Autobiografía de Federico Sánchez, o seu nome de militante clandestino e a Manuel Fraga tivémolo que padecer tanto nos gobernos de Franco como na Xunta.
Estes acontecementos e outros que se poderían engadir son efemérides, “relación de sucesos importantes ocorridos o mesmo día do ano ó longo da historia”, tal como, en plural, define o dicionario da Real Academia Galega.
Mais este dicionario, como outros, tamén define efeméride en singular: “Noticia que se refire o que aconteceu nun día determinado do ano”. Para min é, pois, unha moi importante efeméride o nacemento de meu neto Iago-Duarte, que tivo lugar o 23 de novembro de 1999. E por iso quixen celebralo falando del nestas liñas.
Por España adiante, que en Galicia penso que nunca houbo tal, existía o costume de lle poñer ós fillos ou fillas o nome dun dos santos que o día do nacemento conmemoraba a igrexa católica. Non me imaxino a meu benquerido neto chamándose Trudón, nin Columbano, nin Anfiloquio, nin Sisinio, nin Severino, nin siquera Clemente ou Gregorio, que son os nomes dos santos que a igrexa celebra os 23 de novembro. Puxéronlle Iago porque si, porque tampouco os pais se deixaron levar por esa tradición, tamén moi nosa, de lle poñer ós cativos o nome dos pais, nais, avós ou avoas. Sempre me contaban na casa o enfado que produciu na miña familia paterna que non me tivesen posto José Enrique, porque rompía a tradición familiar. Quedou o José -logo oficializado como Xosé- que foi como me chamaron na casa, porque os que me precedían eran Pepes. Mesmo meu pai foi Pepín de neno, nome que logo so sería para os da familia.